Trời cuối thu, gió lạnh hun hút thổi qua con đường đất đỏ dẫn về làng. Lan – bụng mang dạ chửa chín tháng – lê từng bước nặng nề, trên tay chỉ có một chiếc túi vải nhỏ. Gió táp vào mặt, nước mắt cô hòa lẫn với mồ hôi. Phía sau, thành phố vẫn rực sáng đèn, nơi người chồng của cô – Tuấn – đang vui vẻ chở nhân tình bụng bầu con trai về căn nhà mà hai vợ chồng từng rất hạnh phúc.
Lan nhớ như in buổi sáng hôm ấy. Cô đang dọn phòng cho ngày sinh cận kề thì Tuấn lạnh lùng bước vào, giọng đầy chán ghét: “Cô thu xếp đồ đi. Tôi nói thật, con của tôi với Vy là con trai, tôi phải có người nối dõi. Tôi không thể để đồng nghiệp khinh thường mình mãi được. Cô sinh đến đứa thứ 3 vẫn là con gái thì lần này xác định 3 mẹ con đưa cả nhau về quê mà đẻ. Đừng ở đây chướng mắt.”
Lan sững người, bụng quặn lại. “Anh nói gì vậy Tuấn? Em sắp sinh rồi… Sao anh lại…?”. Tuấn ném chìa khóa nhà lên bàn, nhếch mép: “Cô sinh con gái thì để cho mẹ con Vy ở. Tôi không đuổi cô, nhưng tôi chọn con trai.”
Câu nói ấy như mũi dao đâm thẳng vào trái tim người đàn bà sắp làm mẹ. Lan không van xin, chỉ thương 2 đứa con gái nhỏ và đứa bé trong bụng chưa kịp chào đời. Cô chỉ lặng lẽ thu lại vài bộ đồ trẻ sơ sinh, ít quần áo của 2 con gái 2 và 4 tuổi cùng với đồ của mình rồi dắt con ôm bụng rời đi khỏi căn nhà ấy.
Khi bóng Lan và 2 cháu nhỏ xuất hiện trước cổng, ông Lâm – cha cô – đang sửa lại cái chuồng gà. Ông chết sững vài giây khi thấy con gái gầy rộc, bụng tròn căng, đôi mắt đỏ hoe. 2 đứa cháu thì mặt tái mét vì say xe sau khi đi chặng đường dài: “Lan… sao con lại đưa cháu về một mình? Còn thằng Tuấn đâu?”
Lan cắn môi, nước mắt chảy dài: “Anh ấy… đuổi con đi rồi, bố ạ. Anh ấy đưa nhân tình của anh ta về về, bảo cô ta mang bầu con trai…”. Ông Lâm im lặng rất lâu. Gương mặt rám nắng của ông run lên, rồi ông quay đi lau vội giọt nước mắt rơi trên má. Một lát sau, ông chỉ nói khẽ, giọng trầm ấm mà kiên định:
“Thôi, con cứ về đây. Đẻ ở đây cũng được. Mẹ tròn con vuông là bố mừng rồi. Từ nay, mọi thứ để bố mẹ lo. Con và cháu không phải suy nghĩ gì cả. Gà đầy chuồng, thóc đầy bồ, rau cỏ ngập vườn bố con ông cháu mình không thể đói được đâu con”.
Lan òa khóc, gục đầu vào vai cha. Cái vai từng cõng cô qua những cơn sốt tuổi thơ, giờ lại dang ra che chở cô khỏi nỗi tủi nhục của đời làm vợ. 3 ngày sau, Lan trở dạ giữa đêm. Ông Lâm hối hả gọi taxi, vừa run vừa xoa tay con gái: “Cố lên con, có bố ở đây rồi.”
Trong phòng sinh, tiếng khóc của bé gái vang lên – trong trẻo, nhỏ bé mà như xé lòng ông. Ông nhìn đứa cháu ngoại trong lồng kính, khẽ mỉm cười, nói với y tá: “Ghi tên cháu tôi là Lâm Ngọc Vy. Họ Lâm, không cần họ của cha nó.”
Y tá ngỡ ngàng, nhưng khi nhìn vào ánh mắt của người đàn ông tóc bạc ấy, cô hiểu – đó là ánh mắt của một người cha đang dùng cả đời mình để bù đắp cho con gái.
Một tuần sau, ông Lâm lặng lẽ khăn gói lên thành phố. Ông không nói với Lan, chỉ bảo: “Bố có việc lên đó vài ngày.” Đến nơi, ông tìm đến nhà thông gia. Cửa vừa mở, ông đã thấy Tuấn ngồi trong phòng khách cùng người phụ nữ bụng bầu. Tuấn ngẩng lên, hơi giật mình: “Bố… bố lên có việc gì ạ?”
Ông Lâm nhìn thẳng, ánh mắt vừa đau vừa giận: ” Anh đừng gọi tôi là bố. Tôi không có đứa con rể như anh. Hôm nay tôi lên đây là để gặp ông bà thông gia xem ông bà dạy con trai làm chồng, làm cha kiểu gì mà đưa bồ về nhà rồi đuổi vợ sắp sinh cùng 2 con gái nhỏ ra đường.”
Cha của Tuấn – ông Phúc – nghe vậy cũng từ trong nhà bước ra, mặt tối sầm: “Chuyện vợ chồng tụi nó để tụi nhỏ tự giải quyết, ông Lâm à…”. Ông Lâm cắt lời, giọng đanh lại:
“Không, tôi đến để nói rõ: Con gái tôi – cháu gái tôi – tôi tự nuôi. Tôi không cần đứa con rể khốn nạn, cũng chẳng cần đồng nào từ nhà ông. Nhưng ông làm cha, ông nên dạy lại con trai mình. Vì nếu không, đến lúc nào đó, con trai ông sẽ bị đời dạy – và cái giá phải trả sẽ đắt hơn cả mạng người.”
Không khí trong phòng đặc quánh. Tuấn cúi gằm, mặt trắng bệch. Ông Lâm nhìn anh ta lần cuối, bình thản nói: “Cảm ơn anh đã rũ bỏ. Nhờ thế, con gái tôi mới được sống bình yên.” Rồi ông quay sang cô nhân tình của con rể: “Hôm nay anh ta có thể đuổi vợ và 2 con của mình ra khỏi nhà thì ngày mai cũng có thể đến lượt cô lắm đấy. Đừng tự đắc vội cô ạ…”.
Rồi ông quay đi, bỏ lại phía sau căn nhà đầy tội lỗi. Ông nở nụ cười mãn nguyện nhanh chân rảo bước ra bến xe, ở nhà vợ và con gái cùng 3 cháu nhỏ của ông đang chờ