Thục Địa : Một vị thuốc quý trong đông y.

Đầu tiên chúng ta cùng tìm hiểu Thục Địa là gì?

Thục địa có kích thước không đều nhau và có màu đen bóng

Nhiều người hiểu lầm thục địa là tên một loại cây nhưng thực chất không phải vậy. Đây là một loại thảo dược được bào chế tử phần rễ của cây địa hoàng. Loại cây này thường sống ở những vùng mát mẻ. Cây địa hoàng rất phổ biến ở Trung Quốc. Tại Việt Nam, loại cây này thường sống ở các tỉnh phía bắc.
Địa hoàng loài cây thân thảo, sống nhiều năm, thường được sử dụng để làm thuốc. Địa hoàng có tên khoa học là Rehmannia glutinosa (Gaertn.) Libosch., thuộc họ Hoa Mõm chó (Scrophulariaceae).
Thành phần hoá học cho tác dụng trong rễ cây địa hoàng chủ yếu là các iridoid glycosid (catalpol; rehmaniosid A, B, C, D; rehmanglutin B,C), các carbohydrate, 15 amino acid và D-glucosamine.
Thục địa được chế biến theo nhiều phương pháp khác nhau, phương pháp được sử dụng phổ biến là: Đun Sinh địa liên tục 2 ngày 2 đêm trong nước pha cùng bột Sa nhân và gừng tươi giã nhỏ. Để ráo rồi tẩm với dung dịch nước đun và rượu (với tỷ lệ 1:1) trong 3 giờ rồi đem phơi. Làm nhiều lần như vậy cho đến khi cạn nước.

Tác dụng của Thục Địa

1. Ngăn ngừa loãng xương
Chiết xuất từ thục địa đã được nghiên cứu giúp điều chỉnh hoạt động của phosphatase kiềm và hormone protein (osteocalcin) được tiết ra từ các tế bào tạo xương.
Theo cơ chế giúp tăng cường mật độ khoáng xương, tăng sinh các tế bào tạo xương và ức chế sự hình thành các tế bào hủy xương.Từ đó, ngăn ngừa loãng xương, tăng biểu hiện của các gen liên quan đến xương mất xương ở chuột bị tiểu đường.
2. Ổn định đường huyết
Kết quả một nghiên cứu khác trên chuột đã chỉ ra rằng, chiết xuất từ thục địa giúp làm giảm tăng đường huyết, điều chỉnh hoạt động của các enzyme cân bằng lượng glucose trong máu bằng cách giảm hoạt động glucose-6-phosphatase và phosphofructokinase, kích thích hoạt động của các enzym phân giải đường.
Bên cạnh đó, thục địa còn giúp kích thích giải phóng và giảm đề kháng insulin – một loại hormone từ tuyến tụy giúp cân bằng glucose huyết.
3. Chống lão hóa
Năm 2018, nghiên cứu về tác dụng chống lão hóa ở chuột cho thấy rằng Địa hoàng có thể kéo dài tuổi thọ và giúp sự lão hoá của tế bào diễn ra lâu hơn.
Dẫn chứng là những con chuột không được bổ sung thục địa trong chế độ ăn có dấu hiệu của việc mất khả năng vận động và phản ứng, mất độ bóng của da, rụng lông, tổn thương quanh mắt cũng như mức độ nghiêm trọng tăng lên rõ rệt và đến sớm hơn.
Trong khi đó, chuột được bổ sung thục địa đầy đủ trong thời gian dài hơn có tuổi thọ dài hơn
4. Giảm triệu chứng bệnh thiếu máu
Thục địa giúp giảm triệu chứng thiếu máu nhờ khả năng làm gia tăng mạnh mẽ của các tế bào máu ở tủy xương được nuôi cấy và sự gia tăng số lượng hồng cầu.
Catalpol là hợp chất iridoid, thành phần chính được tìm thấy trong thục địa. Bên cạnh việc giúp tăng tạo máu của tủy xương, catalpol đã được chứng minh là có khả năng bảo vệ, chống lại tổn thương do thiếu máu cục bộ/tái tưới máu ở não, tim và thận
5. Hỗ trợ chức năng thận
Thục địa cải thiện tình trạng suy thận tiến triển bằng cách bảo vệ và tái tạo thận.
Một nghiên cứu trên người nhằm đánh giá tính an toàn và hiệu quả của địa hoàng cũng cho thấy rễ cây địa hoàng kết hợp với thuốc chẹn thụ thể angiotensin cải thiện protein niệu ở bệnh nhân viêm cầu thận mãn tính

Những lưu ý khi sử dụng thục địa

Có thể nói rằng, thục địa là bài thuốc quý và có công dụng rất tốt trong điều trị nhiều loại bệnh lý. Tuy nhiên, nếu sử dụng không đúng cách, loại thuốc này không những không phát huy được tác dụng mà còn gây ra những hậu quả sức khỏe nghiêm trọng. Vì thế cần lưu ý những điều sau:
– Không dùng thục địa cho người đang mắc phải các bệnh lý về tiêu hóa như tình trạng đau bụng hay tiêu chảy.

– Không kết hợp thục địa với một số loại thuốc khác như bối mẫu, tam bạch, la bặc, cửu bạch,…

– Quá trình bảo quản thục địa cũng cần phải rất thận trọng: Nên bảo quản trong bình kín để tránh sâu bọ hay mối mọt có thể làm ảnh hưởng đến chất lượng của thuốc.

– Khi mua thục địa, nên mua ở những nơi uy tín để được sử dụng sản phẩm chất lượng nhất.

Bài viết trên đây chỉ mang tính tham khảo. Trước khi sử dụng bạn nên nhờ đến sự tư vấn của bác sĩ chuyên khoa.