Mấy ngày trước lễ ăn hỏi, nhà Tú đến đặt vấn đề “dạm ngõ” với vẻ mặt chẳng khác gì đi mua lợ/n giống.
Ông Thắng ngồi vắt chân, nhìn quanh căn nhà cấp bốn cũ kỹ, mái tôn đã mục dột, rồi buông lời đầy mỉa mai:
— Nhà cửa thế này mà cũng đòi hỏi này nọ. Thằng Tú nhà tôi chịu lấy con Hương là may mắn cho nó lắm rồi. Nói thật, dâu về nhà tôi không cần mang theo gì, miễn ngoan là được. Nhưng bên nhà tôi nghĩ lễ lạt cũng nên có tí gọi là, nên chuẩn bị 500 ngàn với mấy quả trầu cau là đủ rồi.
Bà Thắng thêm vào, giọng ngọt như đường mà chát như muối: Nhà tôi không quan trọng chuyện sính lễ, vì chúng tôi quý người, không quý hình thức. Chứ con gái mà bố mẹ vẫn nuôi lợn, chăn gà, ở nhà cấp bốn thế kia, thì được về làm dâu nhà tôi là phúc ba đời đó.
Ông bà Minh – bố mẹ Hương – nghe mà tái mặt. Tay ông Minh run run rót chén trà mà không nói nổi lời nào. Bà Mai – mẹ Hương – đỏ hoe mắt, cố nuốt cục nghẹn vào trong.
Nhưng rồi bà cười nhẹ, nói nhỏ: Cũng được… Miễn sao hai đứa thương nhau, thì ít nhiều không quan trọng…
Còn Hương, hôm đó đứng trong phòng nhìn qua khe cửa, nghe hết. Chiều ấy, trời mưa lâm thâm. Hương mặc áo dài, tay ôm mâm lễ đỏ bọc vải điều, đứng trước cổng nhà ông bà Thắng. Lần này, cô không đến để làm dâu. Mà là để trả lại sính lễ.
Ông Thắng ra mở cổng, mắt mở lớn: Ủa, con Hương? Sao lại mang lễ đến nhà bác giờ này?
Hương nhẹ nhàng nhưng dứt khoát: Con mang lễ sang trả lại nhà bác… Con không phải mớ rau mà bác bỏ 500 ngàn cùng vài lá trầu quả cau sang hỏi cưới…
Nghe vậy, bà Thắng từ trong chạy ra, giật mâm lễ khỏi tay Hương: Con bé này! Mày dám làm chuyện mất mặt như vậy à? Nhà tao không tiếc gì vài triệu cưới xin, là tại thằng Tú nó thương mày nên tao mới ý, Nhà quê nghèo rớt mồng tơi mà chê bai 500 ngàn? Người ta còn lấy không đấy!
Nghe vậy Hương mím môi, tay nắm chặt tà áo dài quyết hủy hôn…2 tháng sau khi biết được gia thế của con dâu hụt cả nhà chồng muối mặt sang…nhưng .
Hai tháng sau, gia đình ông bà Thắng đứng trước căn biệt thự lớn giữa trung tâm thị xã, nơi có chiếc cổng sắt sơn đen với bảng đồng khắc chữ “Nguyễn Gia”. Ông Thắng – người từng vắt chân trên ghế nhựa, buông lời khinh khỉnh – giờ đứng bẽ bàng, tay vò chiếc mũ cối cũ trong tay, ngó nghiêng không dám bấm chuông.
Hôm ấy, ông mới biết, Hương không chỉ là con gái của ông Minh – người chăn gà nuôi lợn ở quê – mà còn là cháu đích tôn của cụ Nguyễn Văn Đỉnh, chủ chuỗi công ty vật liệu xây dựng lớn nhất tỉnh. Bố mẹ Hương về quê sống sau khi vợ chồng phá sản vì bị lừa đầu tư, nên giữ im lặng, sống đời bình dị. Hương học giỏi, từng giành học bổng đi Úc, nay đã có việc tại công ty gia đình.
Mâm sính lễ hôm ấy ông Thắng khinh thường, thực ra chỉ là phép thử của nhà gái với “tấm lòng nhà trai”. Nhưng gia đình ông đã không vượt qua được.
Cánh cửa sắt mở ra, một người đàn ông tầm tuổi ông Thắng bước ra, khuôn mặt điềm tĩnh nhưng ánh mắt đầy cảnh cáo.
— Ông tìm ai?
— Tôi… tôi là bố thằng Tú… Tôi đến xin lỗi… xin được nối lại hôn sự…
Người đàn ông cười nhẹ, nhưng không có chút ấm áp.
— Con bé Hương nhà tôi giờ là giám đốc dự án bên chi nhánh Hải Phòng. Còn chuyện cưới hỏi… nó nói không muốn dính líu gì đến nhà ông nữa. Nhà tôi tôn trọng quyết định đó.
Bà Thắng lúc ấy từ taxi bước xuống, quần áo là lượt, tay ôm giỏ quà, mặt còn son phấn chưa kịp nhòe.
— Ông làm ơn cho tôi gặp con Hương. Tôi thương con bé thật lòng… nhà quê nói chuyện đôi khi vô duyên… nhưng đâu có ý xấu…
Người đàn ông nhìn thẳng vào bà, điềm tĩnh nói:
— Bà bảo “nhà tôi không tiếc vài triệu”, nhưng tiếc cái lòng tôn trọng người khác. Con gái tôi không phải mớ rau, càng không phải cái để người ta thương hại hay “tha thứ” vì nghèo. Cảm ơn đã đến, nhưng mọi chuyện nên khép lại ở đây.
Cánh cửa sắt đóng lại, để lại ông bà Thắng đứng trơ trọi trước cổng, giữa ánh nhìn tò mò của người qua đường. Họ cúi đầu, bước đi, chẳng còn chút nào của vẻ cao ngạo hai tháng trước.
Còn Hương, hôm ấy đang họp ở tầng 9, nhìn qua cửa kính, thấy chiếc taxi rời đi. Cô mím môi cười nhẹ. Trong lòng không còn giận, chỉ là bình thản.
Có những cuộc chia tay… là bước đầu cho một cuộc sống đáng giá hơn.