Từ ngày về làm dâu trưởng trong nhà, tôi hiểu trách nhiệm giỗ chạp chủ yếu đặt trên vai mình nhưng chưa lần nào tôi thấy mệt mỏi và tủi thân như đám giỗ bố chồng vừa rồi.
Hôm ấy, mới tờ mờ sáng tôi đã lục đục dậy chuẩn bị. Năm nay, mẹ chồng muốn làm lớn, đủ 5 mâm cỗ để mời họ hàng. Tôi nghĩ bụng, nhiều việc như thế chắc các em chồng sẽ về phụ giúp, mình sẽ đỡ vất vả, rồi khi mọi người tụ họp đông đủ, cảnh tượng lại khiến tôi nghẹn ứ trong lòng.
3 cô em chồng ríu rít ngồi với nhau ngoài phòng khách. Họ cười nói ồn ào, hết chuyện chồng con lại quay sang chuyện làm ăn, rồi những buổi du lịch sang chảnh. Mỗi lần tôi bê khay bát đi ngang qua, các em chỉ liếc nhìn, miệng vẫn cười, tay vẫn đưa đẩy ly nước, không một ai động lòng đứng lên hỏi han hay hỗ trợ tôi. Tôi tự nhủ, chắc lát nữa họ sẽ xuống bếp, thế mà tôi đụng xoong đụng nồi mãi vẫn chẳng thấy ai ló mặt.
Trong bếp, tôi loay hoay với đống rau thịt cao như núi, làm hết món này tới món khác, vừa nhặt rau vừa nấu canh, rồi lại xào thịt bò, hầm giả cầy… Mồ hôi nhỏ xuống lưng áo ướt sũng. Tôi cố giữ bình tĩnh nhưng tai vẫn văng vẳng tiếng cười đùa của các em ở ngoài. Thỉnh thoảng còn nghe họ bảo nhau: “Lâu lắm chị em mới gặp nhau, phải tranh thủ chuyện trò cho đã”, tim tôi như bị ai bóp nghẹt.
Ảnh minh họa
Tôi nhìn sang chồng, mong anh sẽ hiểu và khéo nhắc em gái. Nhưng anh lại đang ngồi với mấy cậu em rể, vừa uống trà, vừa bàn tán chuyện bóng đá, rồi cười vang trời. Nhìn cảnh ấy, trong tôi dấy lên một cơn giận khó tả. Tại sao trong ngôi nhà này, người phụ nữ làm dâu trưởng như tôi phải gánh hết, còn họ thì mặc sức hưởng thảnh thơi?
Đến gần trưa, tôi gần như kiệt sức, bưng mâm cơm lên bàn thờ mà tay run rẩy. Một cô em gái chồng lúc đó mới buông một câu nửa đùa nửa thật: “Chị dâu khéo thật, một mình xoay cả mấy mâm cỗ. Bọn em mà vào chắc chỉ vướng tay vướng chân”. Cả đám cười ồ rồi nịnh nọt theo, còn tôi nuốt nghẹn cay đắng.
Trong bữa giỗ, họ hàng khen cỗ ngon, mẹ chồng gật gù: “Có con dâu trưởng đảm đang, biết làm cỗ bàn, yên tâm lắm”. Tôi cười méo mó, trong lòng như có lửa đốt. Cái “yên tâm” ấy đồng nghĩa với việc mọi gánh nặng đều đổ lên đầu tôi. Chồng tôi thì chỉ mải tiếp chuyện khách, không hề để ý đến đôi tay tôi run vì mệt, hay ánh mắt ướt vì tủi thân.
Sau khi mọi người ăn xong, 3 em rể hỗ trợ bưng mâm xuống bếp rồi lại lên ngồi uống trà. Các em chồng thì gọt hoa quả ăn với nhau, chẳng ai có một chút tự giác đứng lên dọn dẹp, rửa bát đỡ tôi. Tôi ngồi hì hục dọn rửa 5 mâm bát, đun nấu lại thức ăn đến gần 3 giờ chiều mới xong việc, lên nhà thì mọi người đã lăn ra ngủ trưa chưa dậy.
Khi vừa rửa xong chồng bát cuối cùng, tôi kiệt sức ngồi phịch xuống ghế. Mồ hôi lấm tấm, tay run rẩy, vậy mà ngoài kia tiếng cười nói vẫn vang lên rộn rã. Như có ngọn lửa bùng lên trong lồng ngực, tôi đứng phắt dậy, tháo tạp dề ném xuống nền nhà.
“Đủ rồi! Tôi không thể chịu đựng thêm giây phút nào nữa!” – giọng tôi vang lên, cắt ngang cả căn phòng.
Mọi người ngẩng lên, ngơ ngác. Tôi nhìn từng người một, ánh mắt vừa cay đắng vừa dứt khoát:
“Giỗ cha không phải trách nhiệm của riêng tôi. Tôi không phải ô sin để hầu hạ cả nhà trong khi mọi người thảnh thơi ngồi cười nói. Nếu các người nghĩ làm dâu trưởng nghĩa là nai lưng gánh hết, thì xin lỗi, tôi không làm nữa.”
Mẹ chồng tái mặt, chồng tôi vội vã bước tới định kéo tay tôi lại. Nhưng tôi giật ra, bình thản lấy túi xách, nhìn anh một cái lạnh lùng:
“Tôi về nhà mẹ đẻ. Lần sau, nếu muốn có giỗ, cả nhà hãy tự vào bếp mà lo.”
Nói rồi, tôi quay lưng bước thẳng ra cửa. Tiếng dép của tôi đập chan chát xuống nền gạch, bỏ lại sau lưng một căn nhà lặng ngắt như tờ. Không ai dám thốt thêm lời nào.
Tối hôm đó, tôi nằm trong vòng tay mẹ mình, khóc nức nở nhưng thấy lòng nhẹ nhõm chưa từng có. Tôi biết, quyết định ấy sẽ khiến cả nhà chồng bàng hoàng, nhưng họ cần phải hiểu: một khi tôi đã đứng lên, tôi sẽ không bao giờ cúi xuống gánh nặng bất công ấy nữa.
Quả nhiên, sáng hôm sau chồng tôi tất tả sang xin lỗi, hứa sẽ thay đổi, sẽ không để tôi chịu cảnh một mình gồng gánh nữa. Lần đầu tiên sau bao năm làm dâu, tôi thấy mình thật sự được lắng nghe.