Cây chìa vôi là một loài cây thân leo được sử dụng trong điều trị nhiều bệnh lý khác nhau, trong đó có các bệnh về xương khớp. Đừng bỏ lỡ bài viết sau để tìm hiểu các thông tin liên quan đến tác dụng của loại dược liệu này và những điều nên lưu ý khi dùng nó để chữa bệnh.
1. Tìm hiểu chung về cây chìa vôi
Cây chìa vôi là một loài cây dân dã với Cissus modeccoides Planch là tên khoa học của nó. Bên cạnh đó, những tên gọi khác của loài cây thuộc họ Nho (Vitaceae) này là bạch liễm, bạch phấn đằng, dây chìa vôi hay cây đau xương. Ở nước ta, loài cây này có mặt rải rác tại hầu hết các tỉnh trung du và cả đồng bằng.
Cây chìa vôi là loài cây dây leo ưa sáng, chịu được hạn hán. Cây được lớp phấn trắng bao phủ, toàn thân mọng nước và có nhiều rễ củ nằm sâu dưới mặt đất. Đây là một loài cây ra hoa kết quả hàng năm và thường ra hoa vào tháng 4 đến tháng 8, và vào tháng 5 đến tháng 10 là thời điểm kết quả. Việc thu hái loại dược liệu này có thể diễn ra quanh năm; trong đó, mùa thu đông là phù hợp nhất.
Cây chìa vôi là một loài cây ưa sáng, chịu được hạn hán
Tất cả phần lá, thân, rễ củ của loài cây này là các bộ phận được dùng làm thuốc. Các hình thức sơ chế những bộ phận này cũng có sự khác nhau, cụ thể là:
– Về phần dây lá: Trước tiên, phần này sẽ được đem đi cắt ngắn khoảng từ 2cm đến 3cm sau khi được thu hái về. Tiếp theo, sẽ được rửa sạch, sao nóng rồi đem đi phơi khô. Lúc muốn sử dụng, sẽ tẩm với rượu và sao lại; ngoài ra, cũng có thể đem ngâm trực tiếp cùng nước vo gạo.
– Về phần rễ củ: Chúng sẽ được đào về, sau đó đem đi rửa sạch lớp đất cát bám bên ngoài. Ở bước tiếp theo, phần rễ củ này sẽ được ngâm với nước qua đêm để mềm ra, rồi tiến hành thái mỏng và cũng đem đi phơi khô. Khi dùng sẽ đem ngâm trực tiếp cùng nước vo gạo.
Về việc bảo quản, phần dược liệu này được giữ ở trong túi kín, đem cất tại các vị trí đảm bảo khô ráo, không bị ẩm thấp và mối mọt và không có ánh nắng mặt trời chiếu vào.
2. Các tác dụng của cây chìa vôi
Vậy các tác dụng của cây chìa vôi là như thế nào? Cụ thể, sau đây là các tác dụng mà loài cây này đem lại.
2.1. Theo Đông y
Tác dụng của các bộ phận trên cây chìa vôi như sau:
– Lá: được sử dụng chữa ung nhọt, lở ngứa, chai chân,… với với tác dụng trừ nhọt độc, tiêu thũng. Nó có tính lạnh, vị đắng, hơi độc.
– Dây: có tính mát, vị ngọt đắng có tác dụng thanh nhiệt, giải độc. Phần này thường được sử dụng nhằm mục đích điều trị tình trạng đau nhức xương khớp, ung nhọt lở ngứa, sưng hạch bạch huyết,…
Có thể dùng dây chìa vôi để điều trị tình trạng đau nhức xương khớp
– Củ: thường được dùng với tác dụng như lá và dây của nó. Phần này có tác dụng thông kinh, tán huyết ứ, lợi tiểu, trừ tê thấp, sát trùng, tiêu độc và có tính bình và vị đắng hơi chua.
2.2. Theo Y học hiện đại
– Thân: giúp làm giãn nở các mạch máu và làm hạ huyết áp, thường được sử dụng như chất chống viêm và giảm đau tự nhiên cho các trường hợp bị các bệnh về xương khớp.
– Lá và ngọn: có thể cung cấp cho xương khớp các chất dinh dưỡng cần thiết như nước, chất xơ, vitamin C, protid, glucid, caroten. Song song với đó, góp phần giúp hạn chế đau nhức xương khớp cho những người bệnh bị viêm khớp, đau lưng,…
Tình trạng đau nhức ở lưng có thể giảm đi khi dùng lá và ngọn cây chìa vôi
– Có tác dụng lợi tiểu, chữa được sỏi thận với những sỏi nhỏ có đường kính không quá 0.5 cm. Hoặc có thể sử dụng điều trị khi bị nhiễm trùng, mụn nhọt nặng.
3. Nên lưu ý điều gì khi dùng cây chìa vôi để chữa bệnh?
Có các phương pháp dùng cây chìa vôi khác nhau tùy vào mục đích sử dụng và từng bài thuốc. Trong đó, thường sẽ sắc lấy nước uống hoặc tiến hành giã nát chìa vôi tươi và đem đắp ngoài da. Lưu ý rằng phải đảm bảo sử dụng với một liều dùng hợp lý. Đồng thời, người bệnh nên chọn mua sản phẩm dược liệu có chất lượng tốt từ các đơn vị cung cấp có đủ độ uy tín với sự rõ ràng trong nguồn gốc và xuất xứ của sản phẩm.
Tuy nhiên, để việc dùng loại dược liệu này có thể phát huy hiệu quả và tránh gặp tác dụng phụ, người bệnh không nên tự ý dùng nó. Thay vào đó, trước khi áp dụng các bài thuốc với loại dược liệu này, cần tham khảo lời khuyên cũng như sự tư vấn đến từ bác sĩ và đảm bảo tuyệt đối tuân thủ các quy định bác sĩ đã đưa ra.
Việc kiên trì áp dụng phương pháp chữa bệnh với cây chìa vôi có thể thu được kết quả tích cực. Tuy nhiên, nếu đã thực hiện phương pháp này trong một thời gian nhưng không đem lại hiệu quả, người bệnh không nên quá phụ thuộc vào nó mà nên tham khảo và thay thế bằng phương pháp khác để có kết quả khả quan hơn. Bên cạnh đó, nếu cơ thể xảy ra các biểu hiện và triệu chứng bất thường nào trong quá trình dùng loại dược liệu này, thì cần ngưng sử dụng và gặp bác sĩ để được kịp thời tìm ra nguyên nhân và cách khắc phục.
Đi kèm với đó, đối tượng người bệnh bị dị ứng với bất kỳ thành phần nào có trong loài cây này hoặc phụ nữ đang mang thai và cho con bú không được sử dụng nó.
Trước khi sử dụng cây chìa vôi, bạn nên tham vấn ý kiến bác sĩ
Trên đây là một số thông tin tìm hiểu chung về cây chìa vôi, các tác dụng của loại dược liệu này cũng như một số lưu ý khi sử dụng nó trong điều trị bệnh. Và để chắc chắn về độ an toàn đối với sức khỏe, trước khi quyết định áp dụng các bài thuốc từ loài cây này, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ.